باقری کنی: غربی‌ها نگاه دوگانه‌ای به موضوع حقوق بشر دارند
دبیر ستاد حقوق بشر گفت: نگاه دوگانه غربی‌ها به حقوق افراد و ملت بیانگر این است که در بحث حقوق بشر موضوع را جدی دنبال نمی‌کنند.
به گزارش ایسنا، علی باقری کنی در برنامه گفت‌گوی ویژه خبری که شامگاه سه‌شنبه(۳تیرماه) از شبکه دو سیما پخش شد در رابطه با موضوع کرامت انسان و حقوق بشر در پاسخ به این سوال که آیا حقوق بشر در دنیای امروز جایگاهی دارد، اظهار کرد: حقوق بشر از حقوقی است که در ساحت علم حقوق تعریف شده و نکته‌ای که در عرصه عمل مشاهده می شود این است که ابزار و بستری برای پیشبرد و اهداف سیاسی دولت‌های بزرگ و قدرتمند است که از این ابزار در داخل یا خارج از کشور خود استفاده می کنند.
وی افزود: ماهیت حقوق بشر اینگونه است که در ساحت حقوق باید از آن صحبت کرد اما آنچه از حقوق بشر در ساحت غربی‌ها مطرح است این است که چرا فردی در ایران یکی دو روز دستگیر می‌شود و در مراجع مختلف درباره آن صحبت می‌کنند. به عبارت دیگر خیلی از کشورهای غربی و اروپایی درباره برخی از شهروندان ایرانی که تابعیت آنها را دارند و در دادگاه‌های ایران محکوم شده‌اند ادعاهایی را مطرح می‌کند اما وقتی موضوع به ملت ایران می‌رسد، موضوع را به کل نفی می‌کنند مانند مبحث هسته‌ای که وقتی این مسئله مطرح شد مورد انکار آنها قرار گرفت و از ما سلب شد و مثلاً در برجام این را مطرح کردند که الی الی الابد نمی‌توانیم حق داشتن راکتور آب سنگین را طبق برجام داشته باشیم.
دبیر ستاد حقوق بشر خاطرنشان کرد: یکی از خواسته‌های اصلی آمریکایی‌ها در برجام این است که این حقوق مردم ایران سلب شود و یا در تحریم‌های تسلیحاتی و حتی سلاح‌های عادی هم وجود دارد.
باقری گفت: نگاه دوگانه آنها به حقوق افراد و ملت بیانگر این است که در بحث حقوق بشر موضوع را جدی دنبال نمی‌کنند.
باقری کنی در ادامه در پاسخ به این سوال که نگاه ما به حقوق بشر به چه معناست، گفت: نگاه ما به لحاظ ماهیت دینی ما با نگاه غربی‌هامتفاوت است. غربی‌ها به حقوق بشر نگاه سیاسی دارند و آنها حتی در مورد حقوق یک فرد به ما اشکال می‌گیرند. مثلاً در نگاه آنها مورد عربستان با ما متفاوت است و یک بار در جایی اعلام کردم که دلیل آن این است که اصلاً در عربستان حقوق بشر وجود ندارد.
وی افزود: در نگاه اسلامی این حقوق بشر است که به سیاست، اقتصاد و فرهنگ جهت می‌دهد، مثلاً به محض پیروزی انقلاب اسلامی ما با دو کشور آفریقای جنوبی و رژیم صهیونیستی که نژادپرستی در آنجا به رسمیت شناخته شده بود رابطه‌مان را قطع کردیم. نگاهی که الان جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا دارد متفاوت است و اگر به طور مثال از مردم فلسطین، یمن و سوریه دفاع می‌کنیم به این دلیل است که سیاست خارجی ما بر اساس حقوق بشر شکل گرفته است.
دبیر ستاد حقوق بشر خاطرنشان کرد: نگاه ما به مقوله حبوق بشر با غربی‌ها متفاوت است و یک نگاه سیاست‌هایش را بر اساس حقوق بشر شکل می‌دهد و نگاه دیگر حقوق بشر را بر اساس سیاست‌هایش تعریف می کند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا حقوق بشر را جزو حقوق اساسی خود می‌دانیم و آیا مبارزه با فساد جز این حقوق است، بیان کرد: وقتی می‌گوییم فرد حق دارد در قبال هر حقی یک مسئولیتی هم وجود دارد. وقتی از حقوق بشر در داخل صحبت می‌کنیم یعنی از مسئولیت حاکمان در مقابل آن صحبت می‌کنیم. نگاه دینی معطوف به مسئولیت حاکمان است تا در نتیجه انجام این مسئولیت حقوق مردم محقق شود.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه ادامه داد: مسئولیت حاکمان در نگاه دینی فراتر از سایر دیدگاه‌ها است. در نظام دینی قبل از اینکه به مسئولیت حاکم برسد این موضوع مطرح است که نقش ولی را دارد.مانند پدر که مسئولیت خانواده را می‌پذیرد. در حاکمیت هم اینگونه است که هر چه مراتب بالاتر برود مسئولیت سنگین‌تر می‌شود مانند حضرت علی (ع) که وقتی به عنوان مسئول جامعه مطرح بود احساس مسئولیت بیشتری در مقابل مردم می‌کرد.
باقری کنی گفت: این نوع نگاه در حکومت دینی ما را به این سو هدایت می‌کند که حاکم مسئولیت سنگینی دارد.
وی در پاسخ با سوال دیگری در رابطه با اینکه در مبارزه با فساد در کجا قرار داریم، بیان کرد: فساد ناشی از دو مسئله است که یکی اشکال در ساختارها بوده و اشکال دیگر در کارگزاران است. ممکن است جایی که اشکال در ساختار و کارگزار باشد باعث بروز فساد شود اما اهمیت کارگزار بیشتر از ساختار است و باید روی آن کار کنیم که کمتر به آن توجه شده است.
وی افزود: اگر کارگزار آلوده باشد، حتی اگر ساختار هم سالم باشد احتمال آلودگی بسیار است، بنابراین برای اینکه عاری از فساد باشیم باید بر روی کارگزار خیلی کار کنیم.
دبیر ستاد حقوق بشر در رابطه با پرونده‌های روز قوه قضائیه و اینکه الان بحث بر کارگزار است یا ساختار، تصریح کرد: در مقام عمل وقتی می خواهیم مسئولیت جان و مال مردم را به کسی بدهیم باید معیارهای عدم آلودگی در او احراز شود. برای اینکه کسی را بشناسیم و بفهمیم که آلوده هست یا نه باید معیارهای عدم آلودگی کارگزار را داشته باشیم که مقام معظم رهبری در مورد خصوصیات کارگزار فرمودند که طهارت او از آلودگی اقتصادی احراز شود که اگر این مساله احراز شود خیلی از مسائلی که در موارد مختلف داشتیم را دیگر نخواهیم داشت.
وی تاکید کرد: امیدوارم مجلس جدید نیز این موضوع را پیگیری کند که برای احراز مسئولیت طهارت اقتصادی افراد احراز شود.
دبیر ستاد حقوق بشر در پاسخ به این سوال که آیا قوه قضائیه در این رابطه کاری انجام داده، گفت: منشور مقام معظم رهبری در واقع یک فرمان است. در بحث حقوق بشر یکی از حقوق اساسی این است که حاکمیتی داشته باشین که اصلا فساد در آنها رخنه نکند چون آلودگی میدان فساد است و باید جلوی آلودگی را گرفت و سازوکارهایی در حاکمیت باشد که اجازه ندهد مسئولان به سمت آلودگی بروند.
وی در ادامه بهترین سازوکار در نظام دینی را امر به معروف و نهی از منکر خواند و گفت: انتقاد باید سازنده باشد و فرد را بسازد.
دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه گفت: باید تاسف خورد که در جامعه ما بعضا برخی به گونه‌ای با امر به معروف و نهی از منکر برخورد می‌کنند که خدای ناکرده خود آن نوعی منکر است. مثلا برای اینکه به هدفمان برسیم و به اصطلاح کارگزار پاک داشته باشیم می‌گویند باید انتقاد سازنده باشد و فردی که به او انتقاد می‌شود را بسازد. وقتی انتقاد از پایین به بالاست برای اینکه تاثیرگذار باشد با نظرم باید کمی گزنده باشد و لازمه انتقاد سازنده گزندگی است.
وی خاطرنشان کرد: بحثی که در مورد قوه قضائیه و دستگاه عدلیه مطرح است این است که دستگاه قضایی آخر خط عدالت است. بی عدالتی در جای دیگر باعث می‌شود که اتفاقی در دستگاه قضایی بیفتد، اگر جای دیگر بحث امر به معروف باشد آنجا را طاهر می‌کند و اجازه نمی‌دهد که نابسامانی ایجاد شود و بعد دستگاه قضایی وارد شود.
دبیر ستاد حقوق بشر تاکید کرد: شروع عدالت باید از محیط خانه، مدرسه و دانشگاه باشد و رعایت شود و موارد نادر باید در دستگاه قضا مطرح شود. اگر اینگونه نباشد دشمن خانه و جامعه را به هم می‌ریزد و نقش و جایگاه را تضعیف می‌کند و وقتی جایگاه‌ها تضعیف شود جامعه نابسامانی خواهیم داشت.
باقری کنی در رابطه با اینکه چقدر با وضعیت مطلوب فاصله داریم و دادگاه‌هایی که در جریان است چگونه باید باشد که حقوق شهروندی و بشر رعایت شود، گفت: با دقت در قانون اساسی شاهد هستیم که رئیس جمهور در سوگندش مسئولیت گسترش عدل را می‌پذیرد، حال قوه قضائیه هم در جای خود قرار دارد و مسئول اجرای عدالت است. از سوی دیگر مسئولینی که اسامی آنها در قانون اساسی آمده، یک صفت عادل نیز در کنار نام آنها آمده است. شهرداری، رئیس جمهور، رئیس قوه قضائیه، دادستان کل کشور، رئیس دیوان عالی کشور، فقهای شورای نگهبان اسامی مسئولینی است که به نوعی مسائلی درباره آنها مطرح شده است. منظورن این است که قبل از اینکه ما وارد قوه قضائیه شویم باید تدابیری در این جاها بیاندیشیم تا عدالت رشد پیدا کند و برای آن بستر سازی شود.
وی یادآور شد: مسئولیت قوه قضائیه این است که جایی اشکالی ایجاد شد آن را حل و فصل کند. جامعه دینی و رحمانی مانند خانواده‌ای است که ارتباطات در آن صمیمی است. در مورد وضعیت کنونی ما به خاطر دوری از برخی از همین مبانی و معارف که آقا هم در بیانیه گام دوم نیز تصریح کردند بحث عدالت و مبارزه با فساد است. این واقعیت جامعه ماست و نمی‌خواهن آن را کتمان کنم ولی نکته مهم این است که به جای اینکه نسخه‌های بیرونی برای جامعه خودمان بپیچیم باید با نسخه‌های درونی آن را درمان کنیم.
دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه افزود: بخشی این است که برای اینکه آتش سوزی شود باید تدابیری بیندیشیم ولی مثلا اگر جایی آتش بگیرد باید آتش خاموش کن آورد و آن را خاموش کرد.
باقری کنی گفت: کاری که قوه قضائیه در دوره اخیر انجام داد این بود که اراده جدی برای مبارزه با فساد دارد. همچنین نکته مهم دیگر این است که توان مبارزه جدی با فساد را هم دارد و مساله بعدی این است که دادگاه‌هایی که برگزار می شود دادگاه‌های مبارزه با مفسدان دزدان است.
وی تاکید کرد: حرکتی که در حاکمیت کشور باید شکل گیرد و رئیس قوه قضاییه نیز بر آن تاکید داشتند بحث ریشه کنی فساد است و باید در این زمینه مهندسی معکوس انجام شود و در این راستا دولت و مجلس در کنار تجربه‌ای که قوه قضائیه از فرآیند این دادگاه‌ها دارد و همچنین یافته‌هایی که تشکیلات نظارتی مانند سازمان بازرسی و دیوان محاسبات دارند را با هم تجمیع کنند تا جلوی فساد از ابتدا گرفته شود که در ابن بحث هنوز کار جدی شکل نگرفته و به نظرم مسئولیت اصلی با دولت است چون به نظرم سیطره حاکمیت آن در کشور زیاد است. حتی اگر به هر دلیلی سر دولت شلوغ باشد باید مجلس یا قوه قضائیه پیشقدم شوند که آیت الله رئیسی هم گفتند که قوه قضائیه در این زمینه جدی است.
وی افزود: پیشگیری از سالم سازی ساختارها، سازوکارها و کارگزاران آغاز می‌شود که این مساله می‌تواند این روند را تکمیل کند. مسیری که تاکنون قوه قضائیه در آن حرکت کرده مسیر خوبی با توجه به شرایط و امکانات بوده است چون قوه هم محدودی‌هایی از نظر نیروی انسانی و امکانات دارد اما مسئولیت‌هایش را انجام داده است.
باقری کنی در مورد جلوگیری از برخی هزینه‌ها در کشور گفت: چرا در حکومت جمهوری اسلامی وقتی قرار است جایی افتتاح شود آنجا را مانند حجله درست کرد در صورتی که این مبالغ متعلق به مردم است. مبارزه باید از همین میایل کوچک سرول شود و معتقدم به جای مبارزه با افراد کوچک باید با آلودگی‌های کوچک آم‌های گنده مبارزه کرد که اگر جلوی آن گرفته شد دیگر آدم‌های کوچک اجازه پیدا نمی‌کنند که فساد کنند.
باقری کنی تاکید کرد: باید حساس بود و این را آموزه کرده و معیار قرار دهیم و یکی از واجبات ما امر به معروف است که در ساحت جامعه گسترده سود. یکی از راهبردهای جدی که در ستاد حقوق بشر پیگیری می‌کنیم این است که یکی از حقوق اساسی مردم بحث امر به معروف و نهی از منکر است که باید زمینه آزادانه اجرای آن را داشته باشند. چون اگر مردم این آزادی را داشته باشند هم خود را در تحولات مسئول می‌دانند و هم مسئولیت آنها ممکن به نتیجه خواهد بود.
دبیر ستاد حقوق بشر اظهار کرد: باید در مقابل کسانی که فساد می‌کنند ایستاد و مردم باید جرات پیدا کنند در مقابل فسادها و آلودگی‌ها بایستند. وی در پایان گفت: نکته موجود این است که ما روی نقایص بیشتر متمرکز می‌شویم در صورتی که باید به نکات مثبت هم بیشتر تاکید کنیم و شاید این یکی از اشکالات ما است چون این هم ترویج معروف است و گاهی اوقات باید منکر را برای اینکه اشاعه پیدا نکند، مخفی کرد. متاسفانه در این زمینه کمبود و کاستی داریم که ان‌شاءالله در ستاد حقوق بشر بتوانیم برای احیای این امر بزرگ توجه کنیم.
انتهای پیام
